Cinayet.!

Kendime disaridan bir baskasi olarak bakmayi seviyorum. Rimbaud, ben bir baskasidir der iken bunu sair olmanin kistasi olarak belirlemisti. Ona göre ancak bu sekilde aciga cikmis duyarliliklari kagida dökebilecek netlige kavusacakti insan ya da ancak gercekten sair ruhlularin böyle bir lüksü vardi bu hayatta. Keza Hegel, yabancilasmaya yani insanin kendisini bir baskasi olarak görebilme eylemine pek cok filozofun aksine olumlu anlam katmasiyla digerlerinden ayriliyordu cunku kisilik gelisiminin olmazsa olmaz kosulu olarak görüyordu. Öyle ya, insanoglu kendisini bir baskasi olarak görüp özelestiriden gecirmezse nasil bu yolda ilerleyebilirdi ki ? Her seyden öte bu hayatta durdugu noktanin farkindaligi gelisim acisindan cok önemlidir. Marx, bunu insanoglunun bizzat ürettigine dahi ulasamayacak durumda olmasinin getirdigi psikozun etkisiyle her zaman olumsuz anlamda zikretse de ben bir sekilde yoldan cikip kendisine kendisinden bir yoldas katmanin hegelvari güzellikleri rimbaudvari sanatsalliklari olduguna inanmisimdir hep.. Sik sik kendimi nesnelestirip ayri bir özneben yaratip söyle bir bakar, cok seyi ve hatta asagida yazilanlari da hep bu sekilde kesfederim...

Ailemden bana diger insanlar gibi yadigar kalan dogrular dahi olmadan yolculuga ciktim. Her gördügüme inanarak binbir sekle girerek bugünkü bozulmaya eskisi kadar musait olmayan son model borges olustu. Önüme kimse engel koymadi,yanlisima da dogrusu bu diyen de cikmadi. Alevi dedeme sünni din derslerinden cikardiklarimi anlatirken beni kendi dogrusuna dogru yönlendirmesi gereken yerde o daha cok bana dogru yaklasti. Savasta Saddam dedi Amerika dedim, Ali dedi Muhammed dedim, A dedi B dedim ve hep benim dogrularim o evin icerisinde kralligini benim gibi ilan ediyordu zira ben dedeme göre bes yasindan beri her seyin en dogrusunu bilen idim. Bes yasima kadar cok az konusurmusum ve dedem bu durumun nedenini merak eden insanlara da köyümde ve civar yerlesim merkezlerinde dengim bulunmadigi icin böyle bir büyülü sessizlige gömüldümü söylerdi.. O kadar baskisiz bir ortamda yetistim ki bugün cok daha iyi bir sekilde kavriyorum alevi köyündeki sünni cocuk olabilmenin özgürlügünü ya da herkesin a dedigi yerde b diyebilmenin arkasindaki güce nasil sahip oldugumu.

Ne oldugumdan bihaberdim. Insan nedir ki cocuk iken ? Cocuk akliyla nasil bir sey olurum ki aslinda. Ortaokul birinci sinif gibi aslinda pek de cocuk sayilamayacak zamanda siranin üzerinde bütün sinif teker teker namaz kilmaya zorunlu tutuldugu sirada birden heyecanlandim. Hayatim boyunca yapmadigim bir seyi ezbere yapmam isteniyordu benden, bilmiyordum ve acikcasi bundan dolayi kendimden utaniyordum. Ben bizim köyde cami olmamasini daha cok köyün fakirligine bagliyordum ki sik sik büyüyünce adam olup köyümüze ihtisamina kapildigim o komsu macar köyündeki caminin aynisini yapma hayalleri kuruyordum. Ismim sonlardaydi, namaz kilma sirasi bana gelesiye iki ders vakti gecti ki ancak bir sekilde gördüklerimden yola cikip bir seyler yapmaya calistim ve her halimden belli oluyordu bu konudan bihaber oldugum.. Yatili okuyordum, ilkokul birde basladigim her ebeni sikeyim diyene kafa atma eylemlerim devam ediyordu, belaliydim ve kimse üzerime gelemiyordu ama öteki olmustuk bir anda.. Dedeme kizdim, bunu bilemeyisime kizdim ve aslinda ilk tecavüz de bu sekilde gerceklesmis, tam anlamiyla da yoldan cikmistim bir daha geri dönmemek üzere.. Cami de yapmayacaktim adam oldugumda cünkü bu konuda benim ne sucum vardi ?

Sorgulamaya basladim.. Baska sansim yoktu her seyden önce. Bu dogru bunu kabul et diyecek olan insanlar cok uzaktaydi ve yurtta bulunan yüzlerce insanin da ortalamasi yoktu üzerime etkiyecek, baskin gelip beni bicimlendirecek. Cok yalnizdim bu yolda ve cok zordu yürümek.. Her seyi sorguluyordum ama her seyi.. Icerisinde cimdigimiz o muhtesem güzellikteki dereyle ayrildigimiz macar köyü ile kendi köyüm arasindaki farki da.. Burada doganlar bunlari kabul ediyor, orada doganlar onlari. Yazlari almanyaya gidiyordum ve almanyada doganlar da baska baska seyleri.. Dogru bu sekilde mi olusuyordu ki ? Aklim bugün degil o yaslarda da almiyordu. Matematik en sevdigim ders idi ve ben herhangi bir dogrunun olusumunu cografi sekillendirmeye birakamayacak kadar cikmistim yoldan.. Bir baskasinin, cevrenin, baskin kültürün, ortamin degil de aklin bana verdigi sonuclardan kendime basamak yapip merdiveni yukariya dayamistim ki yükseklik korkum da yoktur benim..

Tanriya inaniyordum, onunla anlasma yapmistik, ben takdirleri alacak, kimseye kötülük yapmayacak, herkese yardim edecek idim o da dedemgilleri öldürmeyecek, hayatta birakacakti. Cocuk akli iste.. Istisnasiz her yil takdir alir ve daha cesitli görevlerimi yerine getirir iken dedem benim sayemde hayatta kaldiginin farkinda bile degildi. Onu her canli gördügümde Tanriya da inancim da fazlasiyla artiyordu, anlasmaya sadik kaliyordu taraflar.. Yalniz bu namaz kilmamis olma durumu iliskiyi biraz yipratti, yanlis yapiyorum hissi üzerime dogru gelmeye basladi. Adaletine güveniyoruz her seyden önce. Adaletli olmali ve herkese esit sansi tanimali diyordum. Eger ki bunlardan herhangi birisi doguysa benim ve sevgili rahmetli dedemin de aralarinda olabilecegi bir kisim insan bu dogruya fazlasiyla uzakta kaliyordu. Benim köyümün evlatlari ile macar köyünün cocuklari arasinda temelde bir fark yoktu. herkes annesinin ve babasinin dogrusunu sahiplenmisti. Birine fazla deger bicmek, Tanri katinda bir baska sekilde yaklasim gösterilmesi her seyden öte Tanri'nin adaletine yakismazdi. Benim macar köyündeki memodan ya da o memonun Almanyadaki Hans'dan farki yoktu toplamda. Hepsi ve hepsi annesinin ve babasinin, dogdugu topraklarin, yetistigi kültürün dogurduklarini sahipleniyordu. Herhangi birisine "Bu dogru" demek o cok güvendigim Tanrimin adaletine sigmazdi, buna güvendim ve bir daha da yola girmedim, cikmistim yoldan yanimda da bir süre sonra beni birakacak Tanridan baska kimse yoktu ki daha nisan bitmemis bir mayis da gelmemisti..


(1996, Izmir Hatay Erkek Ögrenci Yurdu, Altin Sarisi Zülfikari ile Borges )


Eskisi kadar özgür degildim artik.. O gün namaz kildiktan hemen sonra din hocasinin sorularinin cevaplari sonucunda alevi oldugumu bütün sinifla beraber ögrenmis oldum. Bu pek de anlamadigim alevi olma durumu sonraki sürecte yolumu cizmis, o güne kadar düsünsel bazda ordan oraya gezmelerim de son bulmustu. Biz ancak bunun cevresinde bir yerde konuslanabilirdik. Baska sansimiz yoktu. Siradan bir muhabbet esnasinda konu buraya gelip aleviyim ben cümlesini kurduktan sonra bakan gözler sürekli degisiyor ve bu beni inanilmaz rahatsiz ediyordu. Henüz alti yasimda bile degil iken yatili-gündüzlü ayrimini yasadim, ses etmedim. Yatililar arasinda köylü-sehirli ayrimina sira geldi bir sey demedim.. Diger okulun yatilisinda hafta sonu kalanlar ve sürekli evci cikanlar ayrimini yasadik, dedem yasli o yolu nasil gelsin her hafta sonu dedik.. Simdi Alevi-Sünni ayrimini yasar iken sessiz kalmadim, rahatsiz olacagini bildigim her insanin üzerine inatla gittim. Günde üc kere cemevini ziyaret edip aleviligi derinden kabul ettigim icin degil bu baskidan dolayi inadina bir alevi-milliyetciligi olarak adlandirabilecegim yola girdim, boynuma altin sarisi bir kilic takip herkesin görebilecegi sekilde dolastim.. Öyle zoruma gidiyordu ki ancak bu ugurda kavga edebildigim zaman rahatliyordum. Bu psikoloji size belki bir seyleri anlatabilir. Azinliklarin ya da ezilmis halklarin milliyetciligi olamaz cümlesini okuyarak degil yasayarak kesfettim. Bugün hala ülkede bir kürdün, bir alevinin yasamindan bihaber tepkiler veriliyor. Kalabaliga karistigi vakit bunlar cok da önemli ayrintilar degilmis gibi durur iken karsidaki insan kürtce konustugu zaman, camiye gitmiyorum namaz kilmiyorum cümlesini kurdugu anda islerin degistiginin farkinda degilsinizdir. Kürt ve Alevi insana bakisiniz maalasef kürtce konusan ve camiye gitmeyen insana bakisiniz ile uyumlu degil. Bu azinlikta kalan her grup icin gecerliydi. Bu uyumsuzluk beni özgürlügümden alip belirli bir yola dogru sürüklemistir.. Artik bir mücadele veriyordum yasamin her alaninda.

Insanin kimligi istedigi zaman yokedecegi, görmezden gelebilecegi bir ayrinti degildir. Yasadiginiz müddetce varolan olaylar karsisinda vereceginiz tepkiler kimliginizle ilintilidir. Bundan utanilmasi gerekiyor duygusu haliyle bundan gurur duyuyoruma dogru kayiyor. Aslinda insanin bilincli bir sekilde sahip oldugu bir durum olmamasina ragmen sadece orada o sekilde dogmus olmaktan dolayi gurur duymak ile utanmak ayni derecede salakliktir. Bosbeles adamin isidir, kalabalik arasinda geldigi noktada varolusuyla fark yaratamayan insanlarin siginmak zorunda kaldigi narsist bünyenin verdigi caresiz tepkilerdir.. Ben her seyden bagimsiz, dogdugum anda bana hicbir emek vermeden atfedilen kimliklerin disinda varolusumla bu dünyada digerleriyle aramda bir fark yaratamamis isem ancak o zaman alevisi, kürdü,türkü olsun en öküzünün dahi aralarinda oldugu genis capli bir etnik kimlige/mezhebe/irka sirtimi dayayabilirim..

Sirtimi da dayadim. Benim gibi olanlarin düsüncesini benimsedim. Düsüncenin iceriginden haberdar degildik ama onu sahipleniyorduk yani bir bakima devrimci olmustuk görüntüde ama iceride mahalle kabadasiydik daha cok.. Konustugumuz vakit solun güzelliginden, solun anlamli olusundan, solun her seyinden bahseder iken sola dair aslinda cok da bir sey bilmiyorduk sadece bizi hakir görmüyor, kucakliyordu hepsi bu.. Diger tarafin baskisini hissettik, durduk yere üzerimize gelenlere karsi cephe almak durumunda kaldik. Ben ki her insanla her yerde bulunmus, ortak bir paydada bulusmus iken birden farklilastik, ayrildik ve savastik ama ben istemedim böyle olsun.. Yeterince ayrilmistik,yalniz kalmistik daha fazlasina tahammülüm de yoktu ama haksizliga karsi dogustan tepkiliydim, Dedem dur demedi, babamin da olanlardan haberi yoktu. Kendi yasadigim deneyimlerin bir baska yerde yasanmamasi adina verilen mücadelenin sürükledigi yer 1 Mayis icin Istanbula kadar götürdü beni.

Diyorduk ki ; Bir baskasinin kimligine tecavüz edilmesin yani zorla namaz kilmasin, bir baskasi kimliginden dolayi dislanmasin, bir baskasi mezhebinden dolayi katledilmesin, bir baskasinin emegi sömürülmesin, bir baskasi birakin baskasi olabilsin, kaderleri dogustan cizilmesin diye karistim o kalabaliga.. Bir baskasi icin mücadele verebilecek insanlarin toplandigi yerdir o alanlar.. Kendinizden de cok bir baskasini sevebilmenin diger adiydi alanlardaki varolusum.


(Sincan'da merkeze gece vakti sigara almaya gittigimizde "Polis: Gencler, sizi bu tiplerle biz bile koruyamayiz, evinize gidin" zamanlari..)


Ama bugün ülkede olsaydim da sanirim 1 Mayis eylemlerine katilim göstermezdim. Artik o fedakarligi yapacak kadar iyi bir insan olmadigimin farkindayim. Bugün orada bulunan her insanin hangi duyguyla oraya gittigini ve o cigligin altinda yatan niyetin güzelligini bizzat kendimden cok iyi biliyorum. Baska acidan unuttuk sacimizin uzunlugundan dolayi yasadigimiz iskenceleri.. Digerlerinden daha farkli bir yerde dogduk diye üzerimize dikilen gözlerin icerisindeki nefreti yoketmeyi de önemsemiyoruz.. Kimlik kontrolünden gecer iken doguda dünyaya gelmis insanin sizin yaninizdan kopartilip cok baska bir muameleye tabi tutulmasinin da acisini hissetmiyoruz. Isin dogrusu budur, baskalastik, degistik ve her degisim Nietzschenin yüz yil önce söyledigi gibi iyiye dogru olacak yanilgisi daha büyük felaketleri de görünmez kildi. Degistim cok ama daha iyi bir insan olmadim, alanlarda bagiran Borges'i saygiyla aniyorum sadece.. Kendisine ayrilan bir miktar parayi üce-bese bölecek kadar inanmisligini hayalimde dondurup masumiyetin müzesine kaldirdim. Iyi insanlar kötü yasam tecrübeleriyle bozulup gittiler atlara bile binemeden..

Insani bicimlendiren toplumsal kosullaridir demis ve ne kadar hakli oldugunu görmek icin varolan toplumu ve onun kosullarini yüzde yüz degistirip bes yil sonra kendime disaridan bakmam yetti sadece..



(Gelinen son nokta.. )

Artik burada yani Almanyada yasiyorum ve sanirim burada da ölecegim. Eger olursa bir oglum/kizim okula gittigi zaman isterse din dersine gidecek istemezse Etik adi altinda cok baska konularin islendigi baska bir dersi sececek kendisine. Her ne kadar kusuru cok olsa da bir baskasi, öteki oldugu icin cesitli baskilara karsi onu koruyacak bir sistemin icerisinde yasamini devam ettirecek. . Ona babasinin, cevresinin, ailesinin degil kendi yasam yolunu insa edebilecegi bir yasam ögretisini sunmak icin elimden geleni yapacagim. En azindan bunun icin firsatim var. Benim artik daha iyi bir yasam adina kontrol olmadigi halde gidip parasini ödeyerek bilet alip toplu tasima araclarini kullanmanin disinda atabilecegim farkli bir adimimim kalmadi. Insani bicilmlendiren toplumsal kosullaridir ve ben yukaridaki cümlelerin gerceklesmesi adina buraya gelerek kendimi öldürdüm, aslinda uzun yillar sonucu olusturdugum kimligimi yok etmekten yani artik gercekten bir baskasi olacak kadar kendinden uzaklasmaktan.. bilincli bir secimden, cinayetten..

Fotograflar yeterince anlatmiyor mu cinayetimi? Yok bu Baudrillard'in degindigi o karelenmis görüntünün disinda kalan her seyi öldürmekten bahsetmiyorum, bir degisimden yani bosvermisligin, gücün bosa harcanmis olmasinin bilincine varilmasinin yansimasindan, 1 Mayislara gitmeyi aklinin ucundan bile gecirmemekten, "hadi ordan serseriler" demekten bahsediyorum.. Bir daha bakin, iyi bakin..