Magath'in Sirri.!

Bir teknik direktörün takimin basari ya da basarisizligindaki payi nedir ? Genel kani odur ki basarisizligin asli sebebi takimin teknik direktörüdür.Bir takima etki eden faktörlerin hemen hepsi "teknik adam" basliginda toplanilabilir mi ? Misal takimdaki oyuncular, parasini alamadigi icin huzursuz olup performans sorunu yasarsa bunun nedeni takimin teknik direktörü müdür ? Nedeni olmasa da sonuclardan dolayi sorumlusu teknik adam olarak görülür her zaman. Yine takimin belki de zamanla oturan sisteminin bel kemigi konumunda olan oyuncunun sözlesme sorunu ya da ekonomik nedenlerden dolayi elden cikarilmasi sonucu basarisiz olan takimin sorumlusu takimin antrenörü müdür ? Her teknik adamin belirli alanlarlarda görev yapacak bir ekibi muhakkak ki vardir ama bunun disinda takima direkt etkiyen konumda bulunan klubun personelinin basarisizligi sonucu takima etkiyen sorunlardan teknik adam mi sorumludur ? Ortalama görev süresi iki yil dahi olmayan bir üst kurumun otoritesi/belirleyiciligi ne kadar olabilir ? Cok kisa sürede üst üste alinacak maglubiyetler sonrasi isinden olabilecek olan bir teknik adam kafasinda olusturdugu sistemi sorunsuz bir sekilde oyuncularin itirazina ragmen uygulabilme olasiligi nedir ? Kaderi oyuncularinin elinde olan bir teknik direktörün oyuncularla olan iliskisi sanildigi kadar otoriter olabilir midir ? Özellikle sahip oldugu idman metotlari icerisinde oyuncularin ondan sikayeti kacinilmaz olan bir teknik adamin üzerinden bu sorulara cevap bulabilecegimizi düsünüyorum.

Meslektaslarindan belki de en önemli farki calistigi oyuncu grubunun pestilini cikararak basariya ulasmasi olan Felix Magath'in teknik adam kariyerini mercek altina aldigimiz vakit bu sorulari sorarak basarili olabilecegi kosullari bizzat kendisinin cok iyi bir sekilde olusturdugunu görüyoruz. Zira onun sisteminde calistirdigi oyuncu grubunun itaatsizligi o cok güvendigi basari recetesini gecersiz kilmaktadir.

Magath, antrenörlük mesleginin baslangicinda "cankurtaran" antrenör olarak damgalanmisti. O düsme potasindaki pek cok klubun ilk secenegi konumundaydi. Takim o tehlikeli konumdan uzaklasir uzaklasmaz ilk basarisizliginda da calistigi klupten özelikle oyuncularin sikayeti sonrasi gönderilen ilk kisi oluyordu. Iki devre oynuyordu takimlarda.. Muazzam bir ikinci devre cikarir iken sonrasinda gelen yeni sezonun ilk maclarindan itibaren basarisizligi da kacinilmaz oluyordu. O geminin ancak firtina esnasinda kaptani olabildigini sürece basarili olabildigini Hamburg, Bremen, Frankfurt deneyimleri sonucu anlamisti.Durgun denizlerde ise otoritesinin sarsilmasi bir yana güclü olan oyuncu grubu onu göndermenin yollarini aramis ve cogunluga uyan yönetim de bu kacinilmaz sonu her zaman Magath'a hazirlamislardir. Daha dün Hoeness, Magath'in gönderilmesini ayni nedene yani oyuncularin onu istememesine bagliyordu.. Magath bu farkli konumlarda gelen basari ve basarisizliklarinin siki bir analizini yapmis olmali ki sorunlarin kaynagina inip onlari kökünden cözmeyi basarmistir.



Bir teknik adam düsünün ki elinde bir basari recetersi var ve futbolu biliyor. Antenörlük konusundaki basarisi o receteyi uygulayabildigi zaman ancak muazzam olabiliyor. Frankfurt düsme potansinda iken Magath ile calismaya baslamis ve öyle bir ikinci yari performansi göstermistir ki son macinda kümede kalmayi basarsa da ikinci yari puan tablosunda ilk üc takimin arasinda yer aliyordu. Yine de bir sonraki sezon kaderi degismedi. Buradaki fark oldukca önemlidir. Nedir bu iki farkli devrenin birbirinden farki ?

Küme düsme potasinda teknik adam degisikligine giden klubün en azindan sezon sonuna kadar bir baska teknik direktör ile anlasmayacagi ortadadir. Bu gercek oyuncularin özellikle onun o sert idmanlarindan dolayi isyan edip cesitli ayak oyunlari yapmasini engellemistir. Küme düsme potasinda olan takimin yildiz oyuncularinin da gücü normal kosullarin aksine yok denecek kadar azdir zira bu tabeladaki yerin kovulan teknik direktörün ardindan sorumlusu olarak addedilirler. Dolayisla Magath'in önündeki diger engel de kendiliginden ortadan kalkmistir. Yeni bir sezonun icerisinde ise yeni oyuncular ve oyuncularin takim icerisinde zamanla elde ettigi gücün yani sira Magath calisma sistemini begenmeyen insanlarin ona karsi cikma, isyan etme ve onu degistirme imkanina sahiptirler.. Dolayisla olmazsa olmaz otoritesinin saglanmasi bir önceki sezonun sonuna dogru olusan olumsuz kosullarin aksine cok da kolay degildir.

Magath formülünden kisa dönemde de olsa üst üste yakaladigi basarilari nedeniyle yüzde yüz emindir ve önemli olan sorun bu formülü uygulama konusunda önüne cikan engelleri asmaktir. Idmanlarin sertligi sonucu sportif direktörle bir olup kendisini kovduracak oyuncu kitlesine karsi en önemli hamlesini Stuttgart klubunde meslek hayatina devam eder iken sportif direktör konumuna yerleserek asmistir. Bu da onun kariyerinde bir takimi kümede tutma basarisinin disinda alt siralarda iken basina gectigi futbol klubünü Sampiyonlar Ligine götürerek gözle görülür bir basari kazanmasina yol acmistir. Bayern Münih klubunde ise ayni yil icerisinde üst üste iki kez hem ligi ve ayni zamanda DFB kupasini alarak duble yapip basarinin gücü ile isyana karsi durabilmistir lakin ilk tökezlemesinde oyuncularin da isyanini göz önünde bulunduran Hoeness onun isine diger kluplerde oldugu gibi ayni nedenden dolayi son vermistir.



O Wolfsburg'a gittigi vakit bir baskasinin basarisizligini teknik adam olarak kabul etmek istemiyordu. Hali hazirda kadro icerisinde onun isminin önüne gecip isyan edecek oyuncularin bulunmamasi bir yana uzun süreli olan sözlesmesi ve bir futbol klubunun hemen hemen bütün pozisyonlarindaki isimlerini belirleme hakkina sahip olarak kendisinin disinda kendi basarisina engel cikaracak her türlü etkiyi saf disi birakmasi basarisinin anahtaridir. Grafite, idman sirasinda bayginlik gecirse dahi isyan edemeyecek konumdaydi. Bayern Münih kariyeri sonrasi orta sinif takimi olan Wolfsburglu oyuncularinin hemen hepsinden ismi daha büyüktü ve bu onun basarisi icin olmazsa olmazi olan yüzde yüz otorite olmasini sagliyordu. Klubün masörlerinden oyuncu bulmasi icin dis ülkelere gönderilen scoutlara kadar her türlü personeli bizzat kendisinin belirlemesi sonucu daha ilk yilinda klube tarihinin en iyi derecesi olan besinciligi tattirmistir. Klubün tarihin degistirebiliyor zira onun köklerine kadar inip gerekli kosullari saglayabiliyordu. Arkasindan gelen sezon bir klubun tarihinde ilki gerceklestirip onu Bundesliga sampiyonu yapmistir. Bir klubün tarihine karsi durmak icin ona ait olan her bölgesini yeniden insa etmesi gerekliliginin bilincinde olmasidir aslinda Magath'i digerlerinden ayiran faktör. Her teknik adamin belirli kosullar altinda basarili olacak ya da basarili olmus bir formülü vardir belki ama cok az teknik adam kendi dogrularinin gecerli oldugu kosullari olusturmak üzere futbolun disina cikmayi akil etmistir. Futbolun hem basit bir oyun oldugunu ve ayni zamanda sadece taktik ve dogru felsefe ile yönetmenin basariya yetmeyecegini, futbolun disinda yer alan pek cok etkenin de basariya giden yolun icerisinde bulundugu oldukca karmasik bir oyun oldugunu bizlere göstermistir.

Magath, iyi bir teknik adamin her seyi dogru düzgün yapsa dahi önüne futbolun disinda yer alan pek cok engelin cikabilecegini görmüstür. Sahadaki futbolcularin istenileni yapmasi konusunda gerekli kosullari olusturmak icin caba harcar iken teknik sorunlarin yaninda klubun oyuncu bulmasindan ekonomik sorunlarina kadar olan her türlü sorumlulugu bizzat üstleniyordu. Sadece bir teknik direktör olarak onu tanimlamak mümkün degildir. Bugün Schalke'nin basinda klubün Besiktas'tan alacagi olan paranin pesine düsen bir teknik direktörden bahsediyoruz.. Ernst ve Ailton nedeniyle varolan borcun ödenmesi icin bir baska klube ultimatom vermeyi saha icerisindeki basari ile bire bir baglanti icerisinde oldugunun farkinda olan bir teknik adamdir Felix Magath.. O ayni zamanda Satranc oyunun da hastasidir ve Schalke stadinin hisselerini klubün efsanevi menajeri Rudi Assauer'dan 650 bin euro karsiligi alarak calistigi yere olan güvenini ortaya koymus, Rafinha'nin ve diger önemli oyuncularinin satilmak durumunda kalacagi ekonomik darbogazdan da kurtulmasina ayni güveni ana sponsporu Gazprom'un da göstermesini saglayarak dolayli yönden etkili olmustur.

Schalke deneyimi öncesi aldigi kupalar ile otorite konusunda sorun yasamaz iken klubun icinde bulundugu olumsuz ekonomik kosullarin basarisinin önüne engel cikarabileceginin farkindadir. Magath analizi icerisinde aslinda teknik adamin futbol klubunun basarisinda payinin sanildigi kadar büyük olmadigini cok net görebiliyoruz. Favre yönetimi altinda Sampiyonlar Ligi biletini son macinda kaciran Hertha Berlin bu sezon belki de tüm zamanlarin en kötü takimi olma yolunda lig sonunculuguna demir atmis bir sekilde hayatina devam ediyor. Kirilma noktasi ise teknik adamdan ziyade klubün futbolun disinda kalan konulari yöneten ve bugün Wolfsburg'un basina gecmis sportif direktörü Dieter Hoeness'in 2009 haziran ayinda klupten gönderilsidir. Bayern Münih'in son 30 yil icerisinde degisen tüm teknik direktörlere ragmen basarili olmasinin temelinde onlarca teknik adamdan ziyade Uli Hoeness'in klubü yönetme seklinin oldugunu herkes bilir. Barcelona bir yil icerisinde varolan bütün kupalari alir iken teknik adami henüz daha teknik adamlik kariyeri olmayan takimin eski oyuncusu Guardiola oldugunu biliyoruz.. Ferguson, Mourinho gibi dünyanin en iyilerinin arasinda yer alan hocalara neredeyse top yüzü göstermeyen Barcelona takiminin basarisini tek basina Guardiola "teknik adamligi" olarak addedilebilir mi ? Mourinho ile kiyasa soktugunuz vakit Guardiola "teknik adamligi" oldukca ciliz kalmaktadir belki ama Guardiola'nin 1990 yilindan bu yana zamanin buyuk bir bölümünü Barca takiminda gecirmesi, calistigi klubün kosullarini iyi tanimasi ve klubün gecmisten gelen belirgin bir felsefesi olmasi sonucunda teknik adamliktan ziyade "Guardiola yönetimi" ona büyük bir avantaj saglamistir. Gecen senenin finalina kalan iki teknik adamin en önemli özelligi iyi bir taktisyen olmalarinin disinda birbirlerine yakin süre o klubun iceirisinde nefes alip bir seyleri iyi bir sekilde yönetebilecek tecrübe ve akla sahip olmalaridir belki de..



Magath, gecmise bagli olan sistemin devaminin icerisinde bir isci olmaktansa klubü bastan sona yeniden kendi mentalitesine göre insa ederek ve klubün kendisinden bagimsiz isleyen mekanizmasini yokederek ona olan yabanciligini ortadan kaldirmistir ve öyle ki o calistigi klubün en yakin tanidigi kendisi olmustur. Onu belki de ilk yilinda ondan daha iyi yönetebilecek/taniyacak kimse kalmamistir zira her sey ona göre yeniden bicimlendirilmistir.. O her futbolcuya göre farkli bir tavir sergileyebilecek pedagoji egitimine veyahut bu kapasiteye sahip degildir belki ama her futbolcunun ona dogru yönelmesini saglayacak kosullari olusturma konusunda oldukca iyidir. Önelmi olan bu kosullari hazirlamasi degil, bunun gerekliliginin farkinda olmasidir ki zamaninda cankurtaranliktan oldukca isyan etmis bir adamdir ve inanirim ki bu isyan onu bu formüle götürmüstür..

Bayer Leverkusen'in degisen teknik direktörlere ragmen degismeyen oyun felsefesi, son ceyrekte yasadigi kacinilmaz düsüsler ve basarilarinin belirli bir düzeyde kalmasi da teknik adamin etkiyemecegi bir klup sistemi olduguna dair önemli göstergelerden birisidir. Leverkusen yönetimi kendisine daha iyi futbolu oynatacak bir teknik adamdan ziyade daha iyi yönetecek bir teknik adam arayisi icerisindeydi sezon basi. Skibbe ve Labbadia gibi iki farkli teknik adamin ayni sonucu dogurmasi isin teknik adamlik kismindan ziyade yönetim sorunu oldugunu acik ediyordu.

Felix Magath iyi bir teknik direktör olmasindan ziyade iyi bir analizcidir. Bir takimin basina teknik adam olarak atanmasinin yeterli olmadigini yasayarak ögrenmistir. Onun yönetimi altinda yer alan oyuncular, diger teknik adamlarin oyuncularindan daha fazla calismak, daha fazla emek vermek durumundadir ve bu basli basina bir rahatsizligin, fazladan bir isgücünün habercisidir. Oyuncu isyani kacinilmaz olarak kendisini gösterecektir ve ilk olarak buna karsi kendisini güzel bir sekilde konumlandirmadan o yola girmiyor. Akabinde her sey yolunda gider iken Gerets'in Wolfsburg klubünde iken yasadigi menajer-teknik adam sorunundan dolayi da kariyerine basarisizlik eklemek istemiyor. Bir kac basarisiz sonuc icerisinde kovulabilecegi bir sistemin icerisinde oyuncularin alacagi önemli rolü daha isin basinda kabul etmiyor ve uzun süreli sözlesmeler, umut vermeyen söylemler ile konumunu etkisizlestirecek durumlari da bertaraf ediyor. O, cok iyi futbol oynatabildigi ya da cok sert idman yaptirdigi icin degil kendi formülünün basarili olacagi kosullari bizzat kendisi hazirlayabildigi icin cok büyük bir teknik adam ve futbol insanidir. Sadece bu basit gercegi akil edebilmesidir aslinda cok sey..