Galatasaray'in Kanayan Yarasi.!

Trabzonspor macini türlü türlü aksiliklerin sonunda bulabildigim bir kahvehanede seyredebildim. Yanimda Galatasaray'in ileri ucundaki her yabanciya saniye basi küfür eden bir adam da sansizliklarin üzerine tuz biber ekti. Simdi bir sey desem yine bir kavga derken olan maca olacak ve haliyle ben de yavas yavas itiraz ederek konusup yorum katarak susturma cabalarina basladim. Bu futbolun kendisi ile cok da fazla ilgilenmeyen adam Galatasaray kalecisi topu stoperine verdigi vakit basladi maci analiz etmeye.. "bak abi, simdi kimse ne yapacagini bilmiyor iste bu takimin sorunu bu, su topu ileriye tasimak".

Hakliydi.. Mac boyunca macin icerigine dair yaptigi küfürsüz tek yorum buydu ve sonuna kadar hakliydi. Sanirim bu sorunu Galatasarayi izleyen herkes rahatlikla görebilir.
Normal kosullar altinda bugünlerde sistemi oturmus, herkesin ne yapmasi gerektigini bildigi mükemmel degil ama oraya dogru yolculuk edildigini izleyenlere hissettiren bir Galatasaray olmasi gerekirdi. Olamamasinin pek cok nedeni vardir ama cözülemeyen bana göre en önemli sorun tüm bunlarin merkezinde yer alan orta üclünün istenilen seviyeye bir türlü ulasamamasidir. Daha da önemlisi Türk oyuncularla bunun gerceklesebilmesi mümkün degil.

Futbolculugu tartisilmaz olan Rijkaard'in teknik adamlik gecmisine söyle bir göz attiginiz takdirde iki önemli tecrübesi göze carpiyor. Hollanda Milli Takimi ve Hollandali oyuncularin, teknik adamlarinin insaasinda katkida bulundugu, temelini de Rinus Michels'in sisteminin en önemli oyuncusu ve felsefesinin devam ettiricisi konumunda olan Cruyff'un attigi Barcelona. Iki basarili deneyiminin arkasinda Hollanda futbolu, ekolü ya da felsefesi.. Gecmise gitmeye, bir yerlere bakip acaba ne oynatti gibi ekstra cabalara gerek yok; Ronaldinho'lu,Messi'li Barcelona ya da 2000 yilinin muhtesem Hollandasini hemen herkes izlemistir zaten. Burada uygulamaya koyup basarili oldugu sistemi haliyle Türkiye'de denemesi de süpriz degil lakin bir sekile olmuyor.. Her ne kadar her iki tecrübenin icerisinde sistemine uygun futbolcunun kolay bir sekilde edinilebilecegi gercegi var iken Barcelona'da dahi sakatliklardan dolayi klasik 4-3-3'e dönüsünde stoper Marquez'in orta üclünün icerisinde caresizlikten yer aldigini da biliyoruz..

Gerek Skibbe'nin 4-2-3-1'inden farki gerekse de futbolu totallestiren ögenin agirlik merkezi olan orta üclünün gecmise göre farklilasip gerekli dönüsümü saglayamamasi sorunlarin temelidir. Barcelona'da Xavi-Iniesta bir mac icerisinde ne kadar fazla topla bulusuyorsa Galatasaray'in orta sahasi da o kadar az bulusur oldu. Orta üclü takimin hareket ettiricisi ve birlestiricisi konumunda hem ileriye hem geriye götürür, hem ofans hem de defans anlaminda bir bütün olmasini saglar, Skibbe'nin 4-2-3-1'inden ve pek cok sistemden farkini da totallesmesi olarak ortaya koyarlar.. Barca seviyesine gelmeyi hicbir zaman hayal etmedik belki ama bu kadar da zitti yönde yer alacagini da bilemedik..



Skibbe ve hatta fizik mücadeleye dayali Kalli futbolunda Baris Özbek, Mehmet Topal'dan ya da zorlarsaniz ücüncü ligden bir adami dahi allayip pullayip süpürücülük ve savunma görevlerinin yapildigi bir defansif orta saha cikarabiirsiniz.. Eger Skibbe futbolu devam etseydi muhtemelen hucumun merkezinde bulunacak bir on numaravari oyuncunun -misal bugün Frankfurt'da Selim Teber, olmadi Caio'dur- arkasina koyabilecegimiz süpürücü özelligi olan ikiden fazla secenegimiz olur, hangisini oynatsak diye cok baska bir sorunumuz olurdu. Bu sistemin icerisinde defansif orta sahalarin fazlaligi ve siradanligi ne kadar avantaj sagliyorsa önlerinde oynattiginiz ve hucumun merkezine tasidiginiz on numaranin önemi de o kadar fazla oluyor. Haliyle gecen sezon misal Lincoln'un oynamadigi iki Eskisehirspor macini da -ki bunlardan birisi üstelik Ali Samiyen'de Korkmaz yönetiminde on kisi kalmis rakip karsisinda- maglubiyet kacinilmaz oluyor.. Lincoln formda olmadigi vakit hatirlarsaniz her mac azap icerisinde geciyordu zira sistem geregi biraz da bu böyledir.. klasik on numaradan farkli olarak 4-3-3 e göre biraz daha geride konumlanan kenar oyuncularinin yardimi da söz konusu ama yine de hucumu yönlendiren bu yaratici oyuncu oluyordu. Temel fark ise ön ve arka oyuncusu olarak defans ile hücum birbirlerinden ayriliyorlardi.. Haliyle kimse Baris Özbek'ten, Mehmet Topal'dan hucum konusunda bir beklentiye girmiyordu.. Iste bu yüzden kendisini gelistirmezse Mehmet Topal, gelistirse dahi Baris Özbek, Mustafa Sarp siradan bir Avrupa Liginin icerisinde degil büyükler Bochum'da dahi forma sansi bulamaz, ilkonbir oyuncusu olamaz.

4-2-3-1 de iki kenar oyuncusu Rijkaard'in bugün oynatmaya calistigi sisteme göre daha geride konumlanir. Bu ayni zamanda iki tane defansif orta sahanin süpürücülügünün disinda baska bir görevi olmamasini ve tam anlamiyla defansif görevlerle sahada yer almasini saglar. Özellikle Cruyff'in tüm isyanlarina ragmen Van Basten zamani gectigimiz Avrupa Sampiyonasinda Hollanda milli takiminda bu felsefe basari yakaladiktan sonra Almanya dahil pek cok ülkeyi kendisine ceken sistem icerisinde Hücum ve Defans birbirlerinden net bir cizgi ile ayrilir. De Jong ile Engelaar'in ileride konumlanan Van Der Vaart, Robben gibi oyuncularla bagintisi yok denecek kadar azdi. Alti oyuncu defansif görevlerle donatilir iken ilerideki dört oyuncu hucum yükünün tamamini cekerler.. Lincoln-Kewell-Arda-Baros dörtlüsünden hatirlayacagimiz gibi..
Rijkaard ise sahadaki hemen her oyuncunun hem hucum hem de defansif görevleri de oldugu, birbirlerine yakin durarak yani takimin boyunu da kisaltarak birlikte hareket etmenin önemi bir yana uyum saglandigi andan itibaren tek bir yumruk gibi hareket edebildigi sistemi uygulayabilecegi 4-3-3 dizilisini sahaya yerlestirme cabasi icerisindeydi.

Bana sorarsaniz pas futboluna dayali bir 4-3-3 cok daha modern cok daha gelecegi olan ve uygulandigi takdirde durdurulmasi daha zor bir oyun felsefesidir Lakin Türkiye kosullarinda ise isler biraz degisir ve ayni zamanda tipik bir Avrupa Liginde Türkiye'ye nazaran cok daha kolay gerceklestirilebilir bir sistemdir.

Bundesligadaki bir oyuncu ne kadar defansif olursa olsun paslarinin isabet orani pek cogunun Türkiye'deki on numara kivaminda oldugunu belirtmeme gerek yok sanirim.Hicbir sey yapamiyorsa cok önceleri Türkiye'de On Numara olarak özetlenebilecek Mehmet Demirkol elestirisinde üzerinde durdugumuz gibi "10 numavari" pas atabilir. Bu mücadele gücüne dayanan ülke futbolunda ender oldugu icin degerli olur iken Avrupa Liglerinde futbolcunun siradan bir özelligidir. Bundesliga'nin oyunu tek yönlü oynuyor dedigi adam olan Fabian Ernst'den bugün Besiktas yer yer hucum gücü olarak bahsediyor.. Ya da Premiere Lig'de bir Nell tarifi yapilsa hemen hic kimse bu oyuncunun topu oyuna muhtesem bir sekilde soktugundan bahsetmeyecektir zira ortalamasi budur. Dolayisla bu denli pas yüzdesi olan liglerde herkesin her seyi yapabildigi bir sistem Türkiye'ye göre cok daha olasidir. Rijkaard bugün bunu görüyor, ne kadar zorlasa, ne kadar üstelese de Baris Özbek, Mehmet Topal, Mustafa Sarp'i Skibbe'nin sisteminin aksine herkesin oyunun her alaninda icerisinde oldugu bir sistemin adamlari konumuna getiremiyor.



Pas futbolunu bu ülkede uygulatmak cok ciddi bir mücadele icerir, planlamayi ona göre yapmak durumundasiniz, özellikle yabanci secimlerini buna göre belirlemelisiniz.. Burada Galatasaray yönetimi -Rijkaard degil- hata yapmistir. Özü pas futbolu olacak bir sistemin icerisine en fazla topla bulusacak olan belki de en degerli oyunculari yabancilardan ya da yurt disinda egitimini tamamlamis Nuri sahin gibi gurbetcilerden olusturmasi gerekiyordu. Baros-Jo-Kewell ülke icerisinde de temin edilebilir lakin oyunu iki yönlü oynayan bu ülkede tek bir Türk futbolcusu vardir o da Emre Belözoglu. Haliyle durum bugün böyledir..

Rijkaard'in sorunu Türkiye gercegini yeni yeni kesfediyor olusudur.

Kalli gibi Skibbe gibi sadece kos ve bas emri ile sahada dursalar, onlarin kaptigi toplari degerlendirebilecek oyuncular kendilerine yakin dursalar bugünlerde elestiri degil de Topal övgüsü, Baris Özbek muhtesemliklerini belirten cümlelerde kendilerine yer bulacaklardi.. Misal ben Berlin macinda canli cani sahit oldugum Baris Özbek savunmasina hayran kalmis ve bunu da "sanat eseri gibi savunma yapiyor" diye de burada belirtmistik.. Oysa simdi onlardan istenilen maalasef kapasitelerinin üzerinde bir top kullanimi,yaraticilik, birliktelik, uyum ve taktiksel olgunluk..

Galatasaray'in orta üclüsünün yapmasi gereken görevleri tek tek siraladiginiz vakit yapilamadigindan dolayi cikan arizalar bugün takimin hemen hemen bütün problemlerini olusturuyor. Misal orta saha stoperinden topu alacak, topu kendisinde tutacak, presi kiracak ve ayni zamanda kenar adamlarina tasiyip onlarla beraber takimin hucum gücünü olusturacaktir. Böyle bir sey mümkün degil. Stoperler, öndeki capasina verip kurtulamadiklari gibi onlarin görevini geriden yapmak zorunda kaliyorlar.. Haliyle yanlis paslari atan Servet bu sene dogdu ve bunun aksine Ankaragücü macinda atilan iki golün de hazirlayicisi bir orta saha oyuncusu degil stoper Nell'dir. Orta üclü birakin hucumu elde kalan tek kalesi savunmayi bile sahada sapsallastiklarindan dolayi yapamiyorlar.

Hollanda 4-3-3'ü Türkiye'ye bu haliyle uygun degildir. 18 takimli Türkiye Süper Liginde Emre Belözoglu türünün tek örnegi ise eger yapmaniz gereken tek sey yabanci hakkinizi orta sahadan yana kullanmaktir. Türkiye futbolu kendi icerisinde Kewell-Baros cikarir lakin Xavi,Iniesta,Fabreagas, Lampard,Gerrard tipi futbolcu bir tane ancak cikarir o da iste Emre'dir.
Rijkaard ASY stadinda basarili maclar cikariyor zira rakip takim baski karsisinda kendi yari sahasina cekiliyor ve haliyle topu öne tasima problemi kendiliginden cözülüyor. Önde oldugu vakit Galatasaray'in görünürde bir problemi yok zaten.. Lakin orada dahi orta sahasizliktan dolayi olmasi gereken set hucumlari istenildigi düzeyde degil. Yer yer Baris, Topal kendilerini astiklari zaman bir seyler oluyor ama genel görüntü icerisinde durum cok da parlak degil ve fakat etkili oyunculardan kurulu bir takim olmanin meyvesini yiyebiliyor her seye ragmen.

Gecen sene ilk devre sonuna dogru oynatilan futbol ve ayni zamanda toplamdaki görüntü bu seneye göre cok daha iyiydi lakin bu Skibbe'nin Rijkaard'dan daha iyi oldugu sonucunu cikarmiyor, daha cok 4-2-3-1 sistemi su kosullarda Türkiye'ye cok daha uyumlu bir oyun felsefesi gercegidir. Skibbe'yi cok severim ancak Frankfurt ile sampiyon olup Sampiyonlar Liginde bir basari kazanirsa ancak bir teknik adamlik kiyasi yapilabilir ve pek tabii Rijkaard'in ardili konumunda degerlendirmeler gelecektir.. Ama bunu yapar iken daha cok oynatilmaya calisilan sistemlerin ülke kosullarina olan uyumunu da gözardi etmemenizi tavsiye ederim. Pas ve pasa dayali futbol, temelini mücadelenin olusturdugu, oynatmama felsefesi üzerine kurulu takimlarin icerisinde cok da mümkün degil zira böyle yapisi olan lig de sürekli cengaverler yetistiriyor..

Tardini Büfe Blogunun güzel yazar Parma Maniac'in yaptigi bu yorum icerisinde cok dogru bir tespit söz konusu. Elano bana göre fena degil, ileride daha da iyi olabilir lakin bonservisi ve yillik ücreti bu kadar pahali olan bir oyuncunun totalde takima etkisi cok daha fazla olmalidir. Bunun yani sira bir baska teori de Elano'nun 10 numara pozisyonunda oynamasi, Keita ve Arda(Kewell)'in geriye cekilip Elano'nun yaninda gecen seneki sistemin uygulanmasi ihtimali. bu da Elano'dan kaynakli cok da mümkün degil ama eldeki orta sahalarin cok daha verimli kullanilmasina yol acacagi kesindir. Yanina iki oyun kuramaz, iki ücgene giremez, iki top yapamaz oyuncuyla 4-3-3 denemek yerine iki capanin önündeki on numara cok daha uygundur ve fakat Rijkaard her seye ragmen Jo-Giovanni eklemesiyle kadrosunu 4-3-3 felsefesine göre genisletiyor. Bu yazin yapilacak olan bir degil iki önemli orta saha oyuncusu ile güzellesebililir, degisebilir olsa da bugün icin cok ciddi kusurlari vardir.

Sistemi ilerletmek, oyunculari buna uygun bicimde degistirme cabasi da Sampiyonluk yarisi nedeniyle sekteye ugruyor zira burasi bir sistemi insa edebilecegi kucuk takim degil, ona uygun futbolculari teker teker alabilecegi büyük bir takimdir ama yanlis oyuncu secimi Galatasaray'da sanilanin aksine yillardir devam ediyor.. Tüm bunlarin esiginde cok da girmek istemedigim secim potasina her seye ragmen kazanmasini istedigim Adnan Polat'in karsisina aslinda rakibi Adnan Öztürk cok da anlamli bir atak yapmis durumda zira gercekten de bu büyük klubün bu büyük isimlerin cok daha dogru bir sekilde yönetilmesi problemi var... Futboldan anlayan bir sportif direktör olsaydi bugün yasadigimiz pek cok aci gercek henüz daha acisini cekmeden ortadan kalkmis olurdu..